خلاصه کتاب:

در عصری كه فضيلت‌ها رنگ مي‌بازند، عدالت به سُخره گرفته می‌شود، محبّت در بين آدميان كيميای ناياب شده و احترام به ضعيفان و مستمندان بی‌معنا گرديده، جهان بيش از سابق به تقوای علی، عدالت اميرالمؤمنين، دانش بيكران مولا و شهامت و شجاعت حيدر نياز دارد، تا عطش درونی‌اش را اغنا و ارضا نمايد و اگر قصد دارد تا به سوی كمال مطلوب حركت كند، او مدل و الگوی تمام‌نمای كمالات در ابعاد مختلف حماسه و عرفان است. بی‌جهت نيست كه كثيری از متفكّران غيرمسلمان به او عشق می‌ورزند و بزرگان اهل‌سنّت حتّی در فضايل او شعر می‌سرايند.

مجموعه‌ی حاضر كه شامل سه مقاله و چهار نقد كتاب و يك نوشتار كوتاه درباره‌ی امام علی(ع) است، برخی از ابعاد مهمّ و درس‌آموز آن حضرت را با رويكردی تازه به بحث گذارده و به برخی از مباحث و مسايل پيچيده درباره‌ی اميرالمؤمنين علی(ع) پرداخته است.

مقاله‌ی اوّل تحت عنوان «علی(ع) در آينه‌ی نهج‌البلاغه»، از آن رو اهمّيّت دارد كه در مقابل برداشت‌های غلط از اسلام، اخلاق علوی را معرّفی می‌كند، مفاهيمی چون ريا، تكبّر، عُجب و... در سيره‌ی علی(ع)، معنای كاملاً متفاوت از آنچه ما می‌شناسيم، پيدا می‌كنند و خواننده‌ی محترم می‌بيند كه اگر اخلاق سنّتی دست و پاگيرند، با اخلاق علوی در قرون جديد میتوان زيست.
اين مقاله قبلاً براي سخنرانی و ارايه در كنگره‌ی امام علی(ع) و تجلّی ولايت در مازندران (دی‌ماه ۱۳۷۹) از سوی هيأت علمی كنگره انتخاب شده و در مجموعه مقالات كنگره با عنوان «تجلّی ولايت»، از سوی نشر رسانش (زمستان ۱۳۸۰) چاپ و منتشر گرديده است. اين مقاله همچنين در سايت: www.islamicdatabank.com و www.idb.ir قابل مشاهده و دسترسی مي‌باشد.

مقاله‌ی دوّم با عنوان «عدالت سياسی از نگاه علی(ع)» به رابطه‌ی متقابل حكومت و مردم می‌پردازد و مدافع اين فرضيّه است كه، فرهنگ سياسی علی می‌آموزد كه گرچه مردم در مقابل حكومتگران اسلامي تكاليفی دارند، امّا در نهايت دولتمردان خادم مردم‌اند.
اين مقاله پيش از اين برای ارايه و القاء در كنگره‌ی بين‌المللی امام علی(ع) و عدالت، وحدت و امنيّت (اسفند ۱۳۷۹، به مناسبت سال امام علی) انتخاب گرديده و در مجموعه مقالات كنگره (جلد اوّل) از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (اسفند ۱۳۸۰، به اهتمام دكتر مهدی گلشنی) چاپ و منتشر شده است. اين مقاله همچنين در سايت: www.islamicdatabank.com قابل دسترسي مي‌باشد.

مقاله‌ی سوّم با عنوان «امام علی(ع) و زنان» به مباحثی در نهج‌البلاغه پيرامون زنان می‌پردازد كه نياز به تأمّل بيش‌تر و تحليل جدّی دارند، رسالتی كه مقاله‌ی يادشده متكفّل آن گرديده است.
نقد كتاب‌های بخش آخر نوشتار اين امتياز را دارند كه خواننده را با درونمايه‌ی اصلي چهار جلد كتاب درباره‌ی امام علی(ع) آشنا نموده و در ادامه نسبت به نواقص و محاسن آن كتاب‌ها نيز بينش و دانش نسبتاً مناسبی ارايه می‌نمايد.

نوشتار چهارم، «نقد و نظری بر كتاب توسعه‌ی سياسی از ديدگاه امام‌ علی(ع)» (اثر دكتر علی‌اكبر عليخانی) است كه پيش از اين در روزنامه‌ی جوان (ضميمه‌ی فرهنگ و انديشه: ۱۳۸۳/۶/۱۱) به چاپ رسيده و منتشر شده است.

نوشتار پنجم كه عنوان «نقد و نظری بر كتاب دولت آفتاب: انديشه‌ی سياسی و سيره‌ی حكومتی امام علی(ع)» (اثر مصطفی دلشادتهرانی) را بر پيشانی خود دارد، قبلاً در روزنامه‌ی جوان (ضميمه‌ی فرهنگ و انديشه: ۱۳۸۲/۸/۲۸) چاپ و انتشار يافته است.

ششمين نوشتار كتاب حاضر «نقد و نظری بر كتاب مديريت علوی» (اثر ابوطالب خدمتی، علی آقاپيروز و عبّاس شفيعی) است كه پيش‌تر در ضميمه‌ی فرهنگ و انديشه‌ی روزنامه‌ی جوان (۱۳۸۳/۱۱/۷) چاپ و منتشر گرديده است.

هفتمين نوشتار «نقد و نظری بر كتاب مختصّات حكومت حق‌مدار» (اثر دكتر علی‌اصغر پورعزّت) است كه قبلاً براي ايشان ارسال گرديده است. پايان بخش كتاب حاضر نوشتاری كوتاه است با عنوان «ما خلاف علی(ع) و در ورود ممنوع رانندگی می‌کنيم، پس هستيم».