جستارهايی در مديريت: مهندسی گذار از نظر به عمل
موضوع:
ناشر: انتشارات جوان پويا
سال چاپ: ۱۳۸۷
خلاصه کتاب:
نمي‌توان رؤياي ايراني آباد و سربلند را درسرداشت و از سوءمديريت و بلكه گاه از فقدان مديريت در اين سامان رنج نبرد. علي‌رغم وجود امكانات و پتانسيل‌هاي انساني و طبيعي، به جهت نقايص مديريتي (دخالت و ورود در كارهاي اجرايي، به جاي تدبير بر امور، انجام و اجراي كارها توسّط مدير، به جاي نظارت بر نيروها، كارشناس‌نبودن مديران، عدم چينش صحيح نيروها، بهره‌نگرفتن از تكنولوژي عصر و...) و فساد در مديريت (وجود ارتشاء، اختلاس، باندبازي، رانت‌خواري و...)، اوضاع كشور در ابعاد مختلف اقتصادي، سياسي، فرهنگي و... پريشان است.
نگارنده به عنوان يكي از افرادي كه در سال‌هاي اخير به اعتلاي اين مرز و بوم مي‌انديشد و براي رفع مشكلات آن، به ابزار قلم پناه برده است، در حدّ وسع خود براي رفع اين مشكل پا به ميدان نهاده و در ابعاد نظري و نيز عيني‌تر مديريتي، مقالاتي را به نگارش درآورده كه اكنون مجموع آن مكتوبات، به صاحبان فكر و انديشه و همه‌ي كساني كه به نحوي در مسايل مديريت درگير مي‌باشند، تقديم مي‌شود. اميد است كه مطلوب افتد و نواقص آن به صاحب قلم تذكر داده شود.
مقاله‌ي كوتاه «فرآيند مطلوب گذار از نظر به عمل» كه در فصلنامه‌ي مطالعات سياسي روز (ش ۶: زمستان ۱۳۸۱) و با عنوان «مهندسي گذار از نظر به عمل» در ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت (ش ۷۰: اسفندماه ۱۳۸۴) منتشر شده است، در مقاله‌ي ديگري با عنوان «فرآيندي راهگشا» بسط يافته و از جهت تئوريك تعميق و گسترش يافته است. الگوي پيشنهادي در موضوع، در صورت درست به‌كارگرفته‌شدن، درمان بسياري از مشكلات مديريتي امروز ايران است.
در مقاله‌ي «تأمّلاتي در كار كارشناسي» نيز بر نكات اساسي كارشناسي تأكيد شده است.
اگر از اركان مديريت، مسأله‌ي نظارت و ارزشيابي است، نگارنده در مقاله‌ي مستقلّ «فلسفه‌ي نظارت» (كه در فصلنامه‌ي حكومت اسلامي، ش ۳۳: پاييز ۱۳۸۳ منتشر شده)، به ابعاد نظري و چرايي نظارت پرداخته و در مقاله‌ي «نظارت و ارزشيابي» (كه در ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت، ش ۶۷: آذرماه ۱۳۸۴ منتشر شده) به برخي از مدل‌هاي نظارت و ارزشيابي پرداخته و در مقاله‌ي «نظارت از ديدگاه امام خميني»، ديدگاه مؤسّس نظام جمهوري اسلامي ايران درباره‌ي نظارت را تحليل نموده است.
در كنار نظارت، اگر بحث پاسخگويي مسئولان جاي تأمّل دارد، مقاله‌ي «بررسي تطبيقي مسأله‌ي پاسخگويي در رژيم‌هاي سياسي غرب و ايران» (كه در فصلنامه‌ي حكومت اسلامي، ش ۳۴: زمستان ۱۳۸۳ منتشر شده)، در يك بررسي تطبيقي، مسأله‌ي پاسخگويي در ايران و برخي كشورهاي غربي را به بحث گذاشته است.
اگر در مديريت امروز، «فساد اداري» به عنوان يك مشكل، فراراه مردم و دلسوزان نظام است، در مقاله‌ي «فساد اداري و امنيّت اجتماعي» (كه در فصلنامه‌ي فرهنگ انديشه، ش ۱۱: پاييز ۱۳۸۳ و نيز در ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت، ش ۶۴: ارديبهشت و خردادماه ۱۳۸۴ منتشر شده است)، فساد اداري در تعامل با امنيّت اجتماعي مورد تجزيه و تحليل واقع شده است.
آخرين مقالات كتاب، در يك نگاه عيني‌تر، محصول «كارگاه مديريتي» است كه با حضور برخي مديران و دانشجويان و علاقه‌مندان به مباحث مديريتي و با هدايت نگارنده در سال ۱۳۸۳ برگزار شده و تحت عنوان «آسيب‌شناسي» و «آسيب‌زدايي» به چاپ رسيده‌اند.
مقاله‌ي «پيش‌درآمدي بر آسيب‌شناسي آفات مديريتي در ايران اسلامي» در ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت، ش ۶۰ (شهريورماه ۱۳۸۳) و مقاله‌ي «آسيب‌زدايي از مديريت موجود» در ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت، ش ۶۲ (آذرماه ۱۳۸۳) منتشر شده است.
در ادامه نقد و نظري بر بعضي از كتاب‌هاي موجود در ايران كه در سال‌هاي اخير منتشر شده‌اند، آمده است كه همگي در «روزنامه‌ي جوان» (ويژه‌نامه‌ي فرهنگ و انديشه) و «مجله‌ي توسعه‌ي مديريت» به چاپ رسيده‌اند.
نقد و نظري بر كتاب «فرآيند خط‌مشي‌گذاري عمومي»، اثر دكتر سيّدمهدي الواني و دكتر فتّاح شريف‌زاده (انتشارات دانشگاه علّامه طباطبايي: ۱۳۸۱)، در روزنامه‌ي جوان (ويژه‌نامه‌ي فرهنگ و انديشه، ۱۳۸۲/۵/۱) و ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت (ش ۶۸: دي ماه ۱۳۸۴) منتشر شده است.
نقد و نظري بر كتاب «مديريت علوي»، اثر ابوطالب خدمتي، علي آقاپيروز و عباس شفيعي (نشر پژوهشكده‌ي حوزه و دانشگاه قم، چاپ سوم، ۱۳۸۲) در روزنامه‌ي جوان (ويژه‌نامه‌ي فرهنگ و انديشه، ۱۳۸۳/۱۱/۷) منتشر شده است.
نقد و نظري بر كتاب «اخلاق حرفه‌يي»، اثر دكتر احد فرامرز قراملكي (ناشر: مؤلّف: ۱۳۸۲)، در روزنامه‌ي جوان (ويژه‌نامه‌ي فرهنگ و انديشه، ۱۳۸۲/۷/۱۶) و ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت (ش ۶۳: دي و بهمن ماه ۱۳۸۳) منتشر شده است.
نقد و نظري بر كتاب «اخلاق مديريت در اسلام»، اثر حجّت‌الاسلام محمّد محمّدي ري‌شهري (انتشارات دارالحديث، قم، چاپ سوّم، ۱۳۸۳)، در روزنامه‌ي جوان (ويژه‌نامه‌ي فرهنگ و انديشه، ۱۳۸۴/۱/۱۷) و ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت (ش ۷۱: خرداد و تيرماه ۱۳۸۵) منتشر شده است.
نقد و نظري بر كتاب «بازشناسي عارضه‌ي فساد مالي»، اثر دكتر فرهاد رهبر و فضل‌الله ميرزاوند و غلامرضا زال‌پور (۲ ج، مؤسّسه‌ي نشر جهاد دانشگاهی، ۱۳۸۱)، در روزنامه‌ي جوان (ويژه‌نامه‌ي فرهنگ و انديشه، ۱۳۸۲/۱۲/۶) و ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت (ش ۶۶: شهريور و مهرماه ۱۳۸۴) منتشر شده است.
نقد و نظري بر كتاب «مديريت تعارض»، اثر احمد ايزدي يزدان‌آبادي (مؤسسه‌ي چاپ و انتشارات دانشگاه امام حسين(ع)، چاپ اول، ۱۳۷۹)، در روزنامه‌ي جوان (ويژه‌نامه‌ي فرهنگ و انديشه، ۱۳۸۳/۱۲/۱۲) و ماهنامه‌ي توسعه‌ي مديريت (ش ۶۵: تير و مردادماه ۱۳۸۴) منتشر شده است.
اين مجموعه براي آناني كه اهل ذوق‌اند نيز خالي از پيام نيست و از اين رو داستاني تحت عنوان «بي‌خيال مديريت»، پايان‌بخش اين كتاب است و در آن برخي از لطايف مديريتي و پيچ و خم‌هاي آن، با زبان هنر به علاقه‌مندان عرضه شده است.